Niet iedereen is in staat aan het reguliere onderwijs deel te nemen en examens af te leggen. Voor wie dat om een of andere reden niet lukt, bestaat de mogelijkheid staatsexamen te doen. Dit geldt bijvoorbeeld voor leerlingen die op het voortgezet speciaal onderwijs zitten (vso), of leerlingen van particuliere scholen die geen examenlicentie hebben. Daarnaast zijn er ook individuele kandidaten, denk hierbij aan vroegtijdige schoolverlaters, diplomaverbeteraars, chronisch zieke leerlingen en gedetineerden. Een diploma behaald via staatsexamens is gelijkwaardig aan een diploma van een reguliere school in het voortgezet onderwijs en heeft dezelfde maatschappelijke waarde.
Hoe ziet een staatsexamen er uit?
Een staatsexamenkandidaat kan voor bijna elk algemeen vak op vmbo-, havo- en vwo-niveau examen doen. Per jaar kan een kandidaat in één of meer vakken examen afleggen. Voor deze vakken krijgt een kandidaat een gewaarmerkte cijferlijst. Zo kan de kandidaat het behalen van een diploma over een aantal jaren spreiden. Een staatsexamen bestaat net als een regulier examen uit twee onderdelen:
- Het centraal (schriftelijk) examen. Dit is identiek aan het centraal examen op reguliere vo-scholen. Kandidaten maken dit centraal examen op hetzelfde moment als de reguliere vo-kandidaten.
- Het college-examen. Dit vervangt de schoolexamens in het reguliere onderwijs. Het college-examen bestaat meestal uit een mondeling examen, bij een aantal vakken wordt dit aangevuld met een schriftelijk of praktisch college-examen. Het mondeling college-examen wordt in de zomer afgenomen, dus na het centraal examen.
Bij handvaardigheid en tekenen is er alleen een praktisch examen, en geen mondeling examen.
Hoe verloopt een mondeling college-examen?
In maart 2023 hebben we een video over de staatsexamens online gezet. In deze video volgen we twee kandidaten die een mondeling college-examen afleggen. De ene kandidaat doet een havo-examen Engels, de andere een vmbo-examen wiskunde. Je ziet niet alleen hoe zo’n examen gaat, maar er wordt inhoudelijk ook meer over deze examens verteld.
Onze verhalen
Op deze pagina kun je verschillende verhalen lezen over mensen die of staatsexamen hebben gedaan of betrokken zijn bij de afname van de staatsexamens: onze verhalen (staatsexamensvo.nl).
Wie organiseert de staatsexamens?
De rol van het CvTE
Bij staatsexamens zijn meer dan 2000 mensen betrokken. Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) is eindverantwoordelijk voor de afname en de kwaliteit van de staatsexamens. Het CvTE begeleidt en instrueert de examinatoren en stelt de kaders vast voor de examenafnames. Om de staatsexamens mogelijk te maken, zijn ieder jaar veel docenten uit het regulier voortgezet onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs betrokken. Bijvoorbeeld als examinator. Maar ook schoolleiders, studenten en anderen werken voor de staatsexamens. Bijvoorbeeld als surveillant of voorzitter/secretaris.
Wil jij ook een rol spelen als examinator, surveillant of op een andere manier, kijk dan op de pagina Meewerken aan staatsexamens vo op staatsexamensvo.nl.
De rol van DUO
De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) verzorgt de praktische uitvoering en organisatie van de staatsexamens. DUO regelt:
- de aanmelding van examenkandidaten;
- dat de examens afgenomen kunnen worden op alle examenlocaties;
- dat de schriftelijke examens worden nagekeken;
- dat er voldoende examinatoren worden ingezet om mondelinge examens af te nemen;
Handige websites
Mijneindexamen
Op de web-app mijneindexamen is er een aparte pagina voor kandidaten die staatsexamens vo doen. Op deze pagina vind je alle informatie die voor kandidaten van belang is. Zie: mijneindexamen.nl/staatsexamen
Staatsexamensvo.nl
Om de staatsexamens in het voortgezet onderwijs mogelijk te maken zijn meer dan tweeduizend mensen betrokken. We zijn dan ook altijd op zoek naar mensen die een steentje willen bijdragen. Op de pagina 'Meewerken aan staatsexamens vo' op de website staatsexamensvo.nl vind je meer informatie over de verschillende functies. Je kunt daar ook direct solliciteren.
Contact met staatsexamens vo
Wil je meer informatie over de staatsexamens vo of heb je een vraag? Hieronder staan verschillende contactmogelijkheden.