‘Wat ik ga missen? De verrassingen van de dag’
We kennen er allemaal wel één: een passionado. Een bevlogen collega die tegen zijn pensioen aanzit, maar nog erg enthousiast is over zijn werk. Die de organisatie heeft zien groeien en die overal wel íets vanaf weet. Jouke de Jong (65) is er zo één. De senior adviseur bedrijfsvoering van het College voor Toetsen en Examens (CvTE) telt geen maanden, maar weken totdat hij zijn stokje overdraagt. Tijd dus om hem wat laatste vragen te stellen. Hoe kijkt hij terug op zijn tijd bij het CvTE? En wie gaat het kennisgat opvullen dat hij straks achterlaat?

Een toevallige ontmoeting
Voordat Jouke in 2008 bij het CvTE terechtkwam, had hij al 25 jaar ervaring in het onderwijs, vooral in administratieve en financiële functies. Hij zat ook in het landelijke bestuur van de Vereniging voor administratief personeel. In die rol ontmoette hij Henk Laan, de toenmalige kwartiermaker en eerste voorzitter van het College voor Examens (CvE), de voorloper van het CvTE.
Op een dag kruisten hun paden opnieuw, op station Arnhem. Jouke herinnert het zich nog goed: ‘Henk hoorde dat ik een nieuwe baan zocht en we raakten aan de praat. Kort daarna belde hij: “Jouke, ik heb een baan voor je.” Maar diezelfde dag had ik net een contract getekend bij CPS, het Christelijk Pedagogisch Studiecentrum. Henk kende de directeur van CPS en regelde dat ik via een detacheringsconstructie alsnog bij het CvE kon starten. Een dure oplossing, maar zo werkte dat toen.’
Van pionieren naar professionaliseren
Zijn beginperiode bij het CvTE was een tijd van pionieren. Jouke: ‘Alles moest zelf worden ontdekt en geregeld: contact met het ministerie, facilitaire zaken, automatisering. Je had overal de hand in en wist van alles wel iets.’ Jouke maakte ook de verhuizing mee naar het huidige pand aan de Muntstraat en zag het CvTE groeien van 20 naar ruim 80 medewerkers.
Wat is er in al die jaren veranderd? ‘Pionieren zoals vroeger, dat kan nu niet meer. De maatschappij en de politiek vragen steeds meer van het CvTE. We zijn de laatste jaren groter geworden en steeds meer met specialisten gaan werken. Deze professionelere aanpak is een goede ontwikkeling. Die diepgang is nodig en past beter bij de huidige organisatie dan ‘van alles een beetje weten’.’
Kleinschalig maar veelzijdig
Dat Jouke al die jaren bij het CvTE is gebleven, zegt genoeg. ‘De organisatie is kleinschalig opgezet, maar de werkzaamheden zijn enorm veelzijdig. Dat maakt het wat mij betreft zo interessant.’
Zijn werkdagen liepen vaak anders dan gepland. ‘In de ochtend op de fiets dacht ik mijn agenda op een rij te hebben, maar aan het eind van de dag bleek alles weer anders gelopen. Die onvoorspelbaarheid ga ik straks wel missen!’
Opruimen en ontwikkelen
De laatste weken staan in het teken van opruimen en ontwikkelen. ‘Een tegenstrijdige combinatie eigenlijk,’ lacht Jouke. Opruimen is nodig om alles netjes achter te laten—zowel digitaal als fysiek. ‘In het archief vond ik laatst een boek over de geschiedenis van ons pand, helemaal terug tot 1648,’ vertelt hij enthousiast. ‘En een stapel papieren eindexamens HBS-B (hogereburgerschool) uit 1938, compleet met lakzegel! Of een overzicht van alle Nederlandse scholen uit 1894, prachtig toch?’
Maar opruimen betekent bij deze ‘passionado’ ook ruimte maken voor verandering. Zijn functie wordt niet één-op-één overgenomen. De taken worden verdeeld over verschillende collega’s. ‘En dat brengt juist ontwikkeling met zich mee,’ legt Jouke uit. Zo maakt de komende tijd het administratieprogramma Mendix, waar hij min of meer geestelijk vader van is geweest, plaats voor een nieuw systeem. ‘Daar kan ik gelukkig voor mijn vertrek nog in meedenken en adviseren: een mooie laatste bijdrage!’
Pensioenplannen
Hoe zijn tijd na het CvTE eruitziet? Na een afscheidsfeest met collega’s, vrienden en familie vertrekt Jouke eerst een paar weken naar Madeira. ‘Na de zomer zie ik wel verder. Stilzitten zit er in ieder geval niet in,’ verzekert hij. Zijn vaste fietstochtje naar kantoor—uiteindelijk toch zo’n 6000 à 7000 km per jaar—zal hij missen, maar hij en zijn vrouw gaan vaker toerfietsen. ‘Daar hebben we nu alle tijd voor!’
Ook wil Jouke graag zijn twee rechterhanden meer laten wapperen. ‘Ik houd van klussen en heb het op mijn wensenlijstje staan om ooit nog eens zelf een houten huis te bouwen. Op de Veluwe bijvoorbeeld. Daar zijn we ons nu op aan het oriënteren. Het is een ambitieus idee en of het er ooit van komt, wie weet… Maar alleen al erover dagdromen is leuk.’
Wijze woorden
Tot slot heeft Jouke nog een boodschap voor zijn collega’s en toekomstige CvTE-medewerkers: ‘Zoek elkaar op, houd contact. Je bent onderdeel van een groter geheel, binnen én buiten het CvTE. Netwerken is belangrijk. En trek op tijd aan de bel als je hulp nodig hebt—dat had ik zelf ook vaker mogen doen. Maar goed, je bent nooit te oud om te leren!’