Het rooster maken is puzzelen
De centraal schriftelijke examens in het voortgezet onderwijs staan op het punt van beginnen. Veel docenten en leerlingen zullen vrijdag 9 mei in de agenda omcirkeld hebben. Dat is de eerste dag van tijdvak 1 en op die dag staan Engels vmbo gl/tl, natuurkunde havo en Nederlands vwo op het rooster. Maar hoe zijn die vakken daar terecht gekomen, wie maakt het rooster en waar moet rekening mee worden gehouden? Met 20 vakken voor vmbo-gl/tl, 23 vakken voor havo en 26 vakken voor vwo is dat een enorme puzzel. In dit artikel leggen we uit hoe die gelegd wordt.
Het is ieder jaar een grote puzzel, het examenrooster van tijdvak 1. Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) stelt het rooster vast. Dat gebeurt op basis van een advies van de roosteradviescommissie van het CvTE. De leden van deze adviescommissie zijn geworven door het Platform Examensecretarissen (PLEXS) en zijn meestal zelf ook docent. Hun advies kan niet zomaar worden gegeven. Er zijn meerdere spelregels waar het examenrooster aan moet voldoen.
Zo moeten aan het begin van het rooster de vakken Duits, Engels en Frans staan (behalve Frans vwo). De reden hiervoor is dat er voor deze talen een posttest is. Deze resultaten van deze test wordt gebruikt voor de normering van deze vakken en daarom is daar wat tijd voor nodig. Verder moeten in de eerste dagen ook vakken staan waar veel leerlingen examen in doen. Op die manier kunnen scholen hun leerlingen namelijk nog een keer informeren over de examenperiode.
Caribisch Nederland
De derde spelregel heeft te maken met de leerlingen in Caribisch Nederland. Zij maken ook de centrale examens, maar zitten natuurlijk in een andere tijdzone. Als hier de examens om 9.00 uur beginnen, is het daar midden in de nacht. Deze examens kunnen zij dus niet maken. Daarom beginnen zoveel mogelijk examens in de middag (om 13.30 uur). In tijdvak 2 beginnen bijna alle examens in de middag. Op die manier kunnen de leerlingen in Caribisch Nederland de vakken die ze in het eerste tijdvak niet hebben kunnen maken alsnog doen.
Aandachtspunten
Naast de spelregels zijn er ook een heel aantal aandachtspunten waar zoveel als mogelijk rekening mee wordt gehouden. Zo zijn er vakken die intensief zijn om te corrigeren (denk bijvoorbeeld aan Nederlands en geschiedenis). Als er voor zo’n vak veel leerlingen zijn, heeft het de voorkeur om dit vak voorin het rooster te hebben. Op die manier hebben docenten genoeg tijd om het examenwerk van hun leerlingen te corrigeren. Verder is het voor leerlingen fijn als ze niet twee vakken met veel leerwerk op één dag hebben. Zo is het bijvoorbeeld niet gewenst om wiskunde B én natuurkunde op één dag te hebben. Voor sommige vakken moeten leerlingen veel stof leren (bijvoorbeeld maatschappijwetenschappen en geschiedenis). Die vakken komen bij voorkeur ook niet te dicht op elkaar in het rooster.
Als je dit zo leest, zou je misschien kunnen denken dat het handig is om ieder jaar hetzelfde rooster te hebben, maar dat is niet gewenst. Dan zouden namelijk altijd dezelfde examens met redelijk wat correctiewerk achteraan staan. Afwisseling is wat dat betreft ook een aandachtspunt.
Mocht je meer willen weten over het rooster, kun je de uitgebreide pagina op examenblad.nl bekijken: Rooster: toelichting uitgangspunten.